Categorieën
Verhalen van een Amsterdams leven

Herdenken

‘Ik geef een yogales op 4 mei,’ zegt mijn zus. ‘Misschien stop ik daarna wel in het park om de doden te herdenken, ergens bij een boom. Grote kans dat er ook een of andere herdenking is daar.’ 

Iedereen om me heen heeft er het er maar druk mee. Met herdenken.

Opa Snor zat ondergedoken

‘Ik ga naar de Dam,’ zegt de dochter. ‘Met een paar vrienden.’ Schoonmoeder gaat daar ook heen maar dan naar de officiële  kranslegging. ’Ik maak een speciale theatervoorstelling,’ zegt de vriendin. ‘Dat is nieuw, dat gebeurt door het hele land.’ Ik zoek het op en inderdaad,  net zoiets als de bevrijdingsmaaltijden: overal. Vriend Jan gaat herdenken in de Pijp en als ik dat opzoek, zie ik dat elk stadsdeel zijn eigen herdenking organiseert. Elk stadsdeel!
Wat een contrast met de jaren in Spanje. Om mijn dochters vooral niet te laten vergeten waar ze vandaan kwamen, cultiveerde ik dit soort dagen tegen de klippen op. Dus de speciale zender met Nederlandse tv voor emigranten aan, en daar zaten we op onze berg: als enige in Montefrio hartstochtelijk de Nederlandse doden te herdenken. Ik herinnerde ze  aan de Joodse voorouders (‘opa Snor zat nog ondergedoken’) of ik bracht vooral mezelf aan het huilen met een film als Schindlers List. Laatst zag ik nog in het Stadsarchief een foto van hoe het Vondelpark voor Joden verboden was, en ik betrapte mezelf op de gedachte: hier moet ik het op 4 mei over hebben.

Witte kruisen

Maar ik ben alleen dit jaar. Ik geloof niet dat ik de deur uit wil, iets met de bomen en het bos. En nu ik weer in de stad van mijn verre joodse voorouders woon, houden ze zich verrassend koest. Het enige wat me echt raakte toen ik op alle sites aan het kijken was: het idee om ergens, op het Museumplein geloof ik, allemaal witte kruisen te plaatsen voor de vluchtelingen die heel recent omgekomen zijn tijdens hun vlucht.
‘Als je alles herdenkt, herdenk je niks,’ werd er daarover vanuit joodse zijde gemopperd in Het Parool. Dat lijkt me een misvatting. Mededogen is net als liefde: oneindig.

2 reacties op “Herdenken”

Ben volledig met je eens dat mededogen oneindig is…maar ook dat de herdenking op 4 mei niet een verzamelbak moet worden voor alle doden. Hoe erg ook.
Witte kruizen voor de omgekomen vluchtelingen, goed om bij stil te staan maar dan misschien op 7 mei?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *